Gras is goud!

04-03-2019

Ik las, met veel interesse en waardering, het boek Grass-Fed Nation; Getting back the food we deserve, geschreven door agrarisch BBC journalist Graham Harvey. In het boek deelt Harvey wat hij in zijn carrière heeft gezien, gehoord en ervaren op het gebied van de huidige moderne landbouw en in welke mate deze moderne landbouw een grote negatieve impact heeft (gehad) op de gezondheid van de bodem, van de dieren die ervan leven en van de mens. Hij gaat in op heel veel onderzoeken die de afgelopen eeuwen zijn uitgevoerd en in meer of mindere mate aandacht hebben gekregen en hij deelt de verhalen van boeren die het anders doen en die een voorbeeld zijn van hoe het ook kan.

Jager-verzamelaars

Harvey gaat in op ons voedingspatroon van toen we nog jager-verzamelaars waren en in hoe ontzettend anders ons huidige voedingspatroon is. Het boek gaat zeer de diepte in en bevat aardig wat technische stukken, maar het komt er (in het kort) op neer dat wij in het jager-verzamelaar tijdperk vlees aten van dieren die in het wild leefden en aten van de weides en de planten/bodem die er waren. Dit was het ultieme grasgevoerde vlees. Daarnaast at de mens een rijkdom aan plantsoorten. Nu eet de mens veelal vlees van graangevoerde dieren en een veel beperkter aanbod aan planten. De landbouw van nu zet zich in op het telen van veel graansoorten, zo ontwikkeld dat het grote hoeveelheden aangebrachte stikstof kan verdragen zonder om te vallen (natuurlijke graansoorten worden te hoog en breken af wanneer er kunstmest wordt toegepast, daarom zijn er zogenaamde 'dwerg-graansoorten' ontwikkeld). De moderne landbouw heeft één doel voor ogen: een zo hoog mogelijke productie. Dat dit ten koste gaat van de aanwezige nutriënten, van het bodemleven, van de biodiversiteit, van de gezondheid van dier en mens... is helaas van ondergeschikt belang gebleken. 

Grasgevoerd voor gezondheid

De producten van grasgevoerde dieren zijn van hoogwaardige kwaliteit. Het bevat hoge gehalten van Omega 3, CLA en Vitamine E. Het eten van gras en van nature aanwezige planten- en kruidensoorten is ook veel gezonder voor de dieren (bijvoorbeeld koeien). Niet gek als je bedenkt dat het het natuurlijke eten is voor de grazers/herkauwers. Helaas hebben de meeste koeien in de moderne landbouw geen keuze en krijgen ze veelal vlak en monoculturistisch gras én krachtvoer zoals graan, mais en soja. Van groot belang bij grasgevoerd veehouden is wél dat de koeien (en andere grazers) tot aan de slacht exclusief grasgevoerd blijven: wanneer ze de laatste paar maanden toch worden afgemest met krachtvoer, worden alle goede kenmerken die ik hiervoor noemde weer teniet gedaan. In de praktijk zie je dit echter nog erg veel. Dus wees alert waar het het kopen van grasgevoerde producten betreft. 

Hoewel de lobby en de daardoor gefinancierde wetenschap helaas veel heeft ingezet op het doen geloven dat het irrelevant is wat ons vee te eten krijgt, dat het van geen invloed is op de kwaliteit en de gezondheidskenmerken van de producten ervan (melk en vlees), begint meer en meer het besef én het bewijs te komen dat dit wel degelijk verschil maakt.

It's not the Cow, it's the How!

Feitelijk is het tweeledig: het inzetten van grazers op natuurlijke wijze gehouden zorgt voor het herstel van de bodemgezondheid én voor gezondere producten voor de mens. Tel daarbij op dat de hierdoor ontstane gezonde bodem heel goed in staat is om het zoveel besproken co2 óp te slaan in de bodem in vaste vorm (in plaats van het in de gasvorm de lucht in te brengen) en het daarmee wel eens een sleutelrol zou kunnen spelen in het herstellen van klimaatverandering. Dit is wel een heel ander geluid dan wat nu de wereld in gebracht wordt. Het is niet de koe, het is de hoe! 

Ook zal een verandering van wijze van veehouden zorgen voor een veel gezondere bedrijfsvoering voor de agrarisch ondernemers. Waar de huidige moderne boeren er allerlei kosten bij hebben, kosten die, als je het heel sec bekijkt, onnodig zijn, kan een boer met grasgevoerd vee toe met veel lagere uitgaven. Natuurlijk moet daar wel een eerlijke prijs voor de producten tegenover staan. 

Hoe doen wij het?

Ik heb heel veel uit dit boek gehaald, en ik zou er nog veel meer over kunnen schrijven. Het sterkt ons heel expliciet in onze zienswijze, onze aanpak en onze inspanningen. Wij zijn op de goede weg en we gaan het alleen maar beter doen. Dat maakt ons enthousiast! Het sterkt ons ook in onze ambitie om zelf ook echt een impact te hebben op de Nederlande landbouw/veehouderij. In alles wat wij doen trachten wij de gezondheid van ons vee, de bodem, de biodiversiteit én de producten te vergroten en te waarborgen. Het is een complexe missie, want wij gaan van de gebaande paden af (of eigenlijk niet, wij stappen juist weer op de paden van vele agrariërs voor ons, maar dan van wat langer geleden).

Mijn advies voor als je geïnteresseerd bent in dit onderwerp is dan ook: lees dit boek! Het is een Engels boek, dus dat is wel iets om rekening mee te houden. Wat ik een mooie conclusie vond, van het boek en voor deze post, is de opmerking dat we ooit jager-verzamelaars waren en dat het tijd wordt dat we weer gaan 'jagen' naar goed, echt voedsel. Dat betekent dat we er meer moeite voor zullen moeten doen dan achteloos naar de supermarkt te gaan en ons mandje vol te gooien met arme voedingsbronnen. Ga er op uit, zoek naar en koop bij die boer waarvan je weet dat 'ie het goed doet en draag zo bij aan het herstel van onze o zo waardevolle bodem!

Rundvlees haal je dan natuurlijk bij Eytemaheert en wie weet wat er nog meer gaat volgen ;) 

Greasgevoerd

Grass fed nation

 

Hallo! Ik (Jessica) deel op deze blog mijn ervaringen en de belevenissen op en rond boerderij Eytemaheert. Je kunt hier lezen over de onwikkelingen van ons bedrijf en het gebied dat we aan het inrichten zijn naar een steeds waardevoller natuurlijk landbouwgebied, waarbij wij als missie hebben optimaal een diversiteit aan voedsel te produceren, binnen de grenzen van de natuur.

Soms geef ik je een inkijkje in mijn/onze persoonlijke zienswijze en ervaringen. Onze inspanningen zijn precies dat: inspanningen en dat is niet altijd makkelijk. Ik hoop je te inspireren, vermaken en informeren, want wij hebben een uniek verhaal te vertellen.

 

Jessica Tepper-Kuiper